Hội chứng reiter (chứng viêm khớp phản ứng) là tình trạng viêm khớp vô khuẩn xảy ra sau tình trạng nhiễm trùng, thường là nhiễm trùng đường tiết niệu – sinh dục hoặc đường tiêu hoá. Điều trị chứng reiter đúng cách giúp ngăn ngừa biến chứng của bệnh. Chuyên khoa Cơ Xương Khớp bệnh viện Thu Cúc là một trong những địa chỉ uy tín trong tầm soát, điều trị chứng viêm khớp phản ứng hiệu quả.
NGUYÊN NHÂN GÂY HỘI CHỨNG REITER
Người mang kháng nguyên HLA-B27: Hội chứng reiter thường gặp trên cơ địa bệnh nhân mang kháng nguyên HLA-B27; từ 20 đến 50 tuổi. Thực tế, có tới 30% – 60% người mắc hội chứng reiter có kháng nguyên HLA- B27 và biểu hiện bệnh thường có xu hướng chuyển thành mạn tính cao hơn ở những người có HLA –B27 (+)
Nhiễm trùng đường tiết niệu là nguyên nhân gây hội chứng reiter
Nhiễm trùng:
– Nhiễm trùng đường tiêu hóa: Do Salmonelle, Shigella, Yersinia, Campylobacter, Borrelia…
– Nhiễm trùng đường tiết niệu – sinh dục: Do Chlamydia Trachomatis
– Người bị lao hệ thống có nguy cơ cao với hội chứng reiter
– Virus cũng được xem là nguyên nhân của hội chứng reiter như: Rubella, virus viêm gan, Parvovirus, HIV…
Ngoài ra, một vài trường hợp mắc hội chứng reiter có thể gặp theo sau các tình trạng viêm đường ruột mạn tính như bệnh Crohn, viêm loét đại tràng…
TRIỆU CHỨNG THƯỜNG GẶP Ở NGƯỜI MẮC REITER
Ban đầu người bệnh có tiền sử viêm nhiễm đường tiết niệu – sinh dục hoặc đường tiêu hóa trước khi có biểu hiện hội chứng reiter.
Người bệnh cảm thấy mệt, sốt nhẹ, khó chịu, chán ăn, gầy sút
Biểu hiện ở cơ xương khớp:
Viêm khớp, không đối xứng, thường gặp các khớp ở chi dưới như: khớp gối, khớp cổ chân và ngón chân, ngón chân hình khúc dồi. Ngoài ra người bệnh bị đau tại cột sống, viêm khớp cùng chậu, khớp vai, khớp khuỷu, cổ tay, ngón tay.
Kèm theo viêm điểm bám tận của gân cơ, viêm bao gân, gân gót và mắt cá chân
Viêm khớp tái phát hoặc mạn tính: biểu hiện viêm khớp ngoại biên tái phát nhiều lần hoặc viêm viêm khớp cùng chậu và khớp đốt sống mạn tính biến chứng thành bệnh viêm cột sống dính khớp.
Ngón chân xúc xích (ngón chân thứ 2 bàn chân trái) sưng nề
Hội chứng reiter là tình trạng viêm khớp vô khuẩn xảy ra sau tình trạng nhiễm trùng
Biểu hiện ở da và niêm mạc:
Tăng sừng hóa ở lòng bàn tay, bàn chân, da bìu, da đầu giống viêm da trong vẩy nến
Tổn thương viêm niêm mạc miệng, lưỡi, viêm bao quy đầu
Viêm bàng quang, viêm niệu đạo, viêm tuyến tiền liệt
Tăng sừng hóa dưới móng, trét móng và các mảng vảy màu đỏ xung quanh móng xuất hiện ở bàn tay
Dày sừng lậu: Các mảng vảy màu đỏ của dày sừng lậu ở bệnh nhân viêm khớp phản ứng
Hồng ban nút: Các nốt ban đỏ đau đớn của hồng ban nút thường được phát hiện trong sự phân bố đối xứng ở hai chân. Các nốt cũng có thể biểu hiện là các sắc tố.
Xói mòn vòm miệng trong viêm khớp phản ứng:Tổn thương xói mòn có ranh giới rõ nét vòm miệng cứng được thấy rõ. Dấu hiệu này là một trong những biểu hiện phổ biến ở vòm miệng
Viêm quy đầu hình thoa (circinate balanitis) – Viêm quy đầu hình thoa được đặc trưng bằng loét nông trên dương vật và trục của dương vật.
Biểu hiện ở mắt: mắt đỏ, sợ ánh sáng và đau nhức vùng hốc mắt.
Viêm kết mạc, viêm màng bồ đào trước, viêm giác mạc hoặc thậm chí loét giác mạc có thể xảy ra
– Các cơ quan khác: Có thể gặp biểu hiện protein niệu, tiểu máu vi thể và tiểu mủ vô khuẩn ở bệnh nhân mắc hội chứng reiter.
CHẨN ĐOÁN HỘI CHỨNG REITER
Xét nghiệm máu
Phân tích nước tiểu
Xét nghiệm dịch khớp:
Test huyết thanh chẩn đoán có thể dương tính với Samonella, Campylobacter, Chlamydia…
X quang khớp: X quang có thể giúp chẩn đoán phân biệt với bệnh viêm cột sống dính khớp (được xem là biểu hiện mạn tính của viêm khớp phản ứng)
Xác định kháng nguyên HLA-B27 có thể (+) 30-60% các trường hợp
ĐIỀU TRỊ HỘI CHỨNG REITER
Nguyên tắc trong điều trị hội chứng reiter là nhằm điều trị viêm của hệ cơ xương khớp bằng các thuốc giảm đau, kháng viêm không steroid. Đồng thời điều trị các tổn thương ngoài khớp .
Người bệnh có dấu hiệu của hội chứng reiter cần đến bệnh viện để được bác sĩ chuyên khoa thăm khám tư vấn điều trị hiệu quả
Ngoài ra, điều trị theo nguyên nhân gây bệnh nếu xác định rõ nguyên nhân.
Điều trị viêm hệ cơ xương khớp bằng các thuốc kháng viêm không steroid là chính, một vài trường hợp đặc biệt có thể sử dụng corticoid tại chỗ hoặc toàn thân.
Kháng sinh: Được chỉ định khi bệnh nhân có bằng chứng nhiễm trùng đường tiêu hóa hoặc tiết niệu – sinh dục
Điều trị các tổn thương ngoài khớp nhất là tổn thương mắt bằng corticoid tại chỗ hoặc toàn thân
Điều trị các biểu hiện viêm khớp mạn tính bằng các thuốc làm thay đổi diễn tiến của bệnh.
PHÒNG NGỪA HỘI CHỨNG REITER
Việc vệ sinh phòng ngừa sự lây nhiễm các tác nhân vi khuẩn gây hội chứng reiter là cần thiết, đặc biệt là các cá nhân và gia đình có kháng nguyên HLA-B27 (+).
Ý KIẾN KHÁCH HÀNG
“Bố tôi 56 tuổi, bị cứng khớp gối, ông đau nhức và không đi lại được. Tôi được anh đồng nghiệp giới thiệu tới khoa xương khớp bệnh viện Thu Cúc, tới đây bố tôi đã được bác sĩ trực tiếp khám, và làm một số xét nghiệm, chụp xquang khớp gối. Sau cùng bác sĩ kết luận bố tôi bị chứng reiter. Cũng may nhờ bác sĩ phát hiện đúng bệnh và cho đơn thuốc điều trị 2 tuần, bố tôi đã uống và hiện tại không còn đau cứng khớp nữa, bố đã có thể đi lại lao động bình thường. Tôi rất cảm ơn bác sĩ ở bệnh viện Thu Cúc”. (Lê Bình, 30 tuổi, HN)
